Peter Drucker

စီမံခန္႔ခြဲေရးဂု႐ု သုိ႔မဟုတ္ ပီကာဒရက္ကာ
*********************************************
7thSeptember2013

Peter Drucker ကို စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာ သင္ၾကားခဲ႔ၾကသူ အားလံုးနီးပါးက မသိသေလာက္ျဖစ္မည္ဟု ထင္သည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၏ဂု႐ု သို႔မဟုတ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၏ ပါေမာကၡႀကီးဟု တင္စားတတ္ၾကသည္၊ အျခား ဆရာႀကီးတစ္ဦးျဖစ္သူ Michael Porter ႏွင္႔အတူ Peter Druckerတို႔သည္စင္ကာပူကိုကမၻာ႔ထိပ္တန္းႏိုင္ငံတစ္ခုျဖစ္ေအာင္ဖန္တီးခဲ႔ေသာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ လီကြမ္ယူ၏ စံျပျဖစ္ၾကၿပီး၊ မၾကာခဏ ေခၚယူေဆြးေႏြးျခင္းခံခဲ႔ၾကရသူမ်ားဟု နာမည္ႀကီးသည္။ ယေန႔ ကမၻာတစ္ဝန္းလံုး သင္ၾကားေနၾကေသာ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈ (Business  Management) ပညာရပ္မ်ား၏ အယူအဆမ်ား၊ သီအိုရီ အေတာ္ မ်ားမ်ားကို ပီတာဒရက္ကာက ျပဳစုခဲ႔သည္။ သူ႔ကို Management by Objective ဟု ကင္ပြန္းတပ္ၾက၏။ ရည္မွန္းခ်က္ ခ်မွတ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ သူမတူေအာင္ထူးခြ်န္သူဟု နားလည္ႏိုင္ပါ၏။

ျမန္မာ႔စီမံခန္႔ခြဲေရးသမားမ်ားႏွင္႔လည္း မ်ားစြာမစိမ္းေသာသူ ျဖစ္သည္။ သည္ဘက္ေခတ္တြင္ Peter Drucker ကို ]ဂု႐ုထဲမွဂု႐ု} ဟု တင္စားၾကသည္။ မိမိကိုယ္တိုင္လည္း MBA တြင္ သူ႔အေၾကာင္း၊ သူ႔အေတြးအေခၚ၊ သူ႔သီအိုရီ မ်ားစြာကို သင္ၾကားခံခဲ႔ရပါ၏။ Drucker ကို (၁၉ဝ၉) ခုႏွစ္တြင္ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၌ ေမြးဖြားခဲ႔ၿပီး၊ စီးပြားေရးစီမံခန္႔ခြဲမႈ၌ မ်ားစြာ ထင္႐ွားေက်ာ္ၾကားခဲ႔သူ ျဖစ္သည္။ Harvard Business School က သူ႔ကို ၫႊန္းဆိုရာတြင္...

“ေခတ္မီ စီမံခန္႔ခြဲမႈတို႔၏ဖခင္၊ လူမႈေရးဘာသာရပ္ကို ျဖန္႔က်က္ခဲ႔သူ၊ စီးပြားေရးဒႆနဆိုင္ရာတြင္ အလြန္ ထင္႐ွားေက်ာ္ၾကားသူ”
ဟူ၍ ေဖာ္ျပခ်ီးက်ဳးခဲ႔သည္။

. ကြ်မ္းက်င္မႈေျပာင္းလာသူ
  **************************
ဒရပ္ကာ၏ မူလ ကြ်မ္းက်င္သက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္း (Professional) မွာ ေ႐ွ႔ေနတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး Framfurter General Anzeiger တြင္ နာဇီတို႔ေရာက္မလာမီအထိ သတင္းစာသမားတစ္ဦး ျဖစ္ခဲ႔သည္၊ ထိုမွတဆင္႔ လန္ဒန္သို႔ ေ႐ႊ႔ေျပာင္း သြားၿပီး ေဘာဂေဗဒဆိုင္ရာအတိုင္ပင္ခံ ျဖစ္လာခဲ႔သည္၊ (1930s) တစ္ဝိုက္တြင္ အေရအတြက္မ်ားစြာေသာ ဘဏ္ႀကီးမ်ား၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာတို႔၏အတိုင္ပင္ခံ ျဖစ္လာသည္၊ (၁၉၃၇) တြင္ အေမရိကန္သို႔ ထပ္မံ ေျပာင္းေ႐ႊ႔ျပန္ခဲ႔ၿပီး၊ (၁၉၄၃) တြင္ General Motor ကားထုတ္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းႀကီး၏ ]မူဝါဒႏွင္႔ ဖြဲ႔စည္းမႈဆိုင္ရာ} ကို တာဝန္ယူခဲ႔ရသည္။ (၁၉၄၅) တြင္ "The Concept of the Corporation" ဟူေသာ ေကာ္ပိုေရး႐ွင္းႀကီးမ်ား၏ သေဘာတရားႏွင္႔အယူအဆဆိုင္ရာ စာအုပ္ကို ထုတ္ေဝခဲ႔သည္၊ သူ႔ဘဝတြင္ အဓိက တာဝန္ႀကီး (၃) ရပ္ကို ထမ္းေဆာင္ခဲ႔သည္၊ Bennington College တြင္ ဒႆနႏွင္႔ ႏိုင္ငံေရးပါေမာကၡအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ New York တကၠသိုလ္တြင္ စီမံခန္႔ခြဲေရးပါေမာကၡအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ Claremont တြင္ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံႏွင္႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈပါေမာကၡအျဖစ္လည္းေကာင္း ေဆာင္႐ြက္ခဲ႔သည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈဆိုင္ရာ စာအုပ္ေပါင္း (၂ဝ) ကို ေရးသားခဲ႔ၿပီး၊ အုပ္ေရ သန္းေပါင္းမ်ားစြာ ႐ိုက္ႏွိပ္ခဲ႔ရသည္၊ ၎၏ စီမံခန္႔ခြဲေရးဆိုင္ရာ အေတြးအေခၚမ်ားသည္ စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ား၊ စီးပြားေရးသမားမ်ားအတြက္ မ်ားစြာအသံုးတည္႔၍ လက္ေတြ႔က်က် အက်ိဳး႐ွိခဲ႔သည္ဟူ၍ နာမည္ႀကီးခဲ႔ပါသည္၊

Drucker ေက်ာ္ၾကားခဲ႔သည္႔က႑
************************************

ကမၻာ႔ေက်ာ္ၾကားေသာဂု႐ုမ်ားတြင္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၌ သန္စြမ္းေသာက႑မ်ား အသီးသီး ႐ွိၾကပါသည္၊ “ေခါင္းေဆာင္မႈမွာ အစားထိုးစရာ မ႐ွိပါဘူး၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈဟာလည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြကို မဖန္တီးႏိုင္ပါဘူး၊ အလားအလာ ႐ွိေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈအတြက္ ထိေရာက္စြမ္းရည္႐ွိဖို႔ရာ အေျခအေနတစ္ရပ္ရပ္ကို ဖန္တီးႏိုင္တာပါ၊ အလားအလာ႐ွိတဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မႈကိုေတာ႔ မြန္းၾကပ္ ဖိႏွိပ္ထားႏိုင္တယ္”

Drucker ၏ အမွန္ခ်ီးက်ဴးခံရေသာက႑မွာ (၁၉၅၄) တြင္ ထုတ္ေဝေသာ "The Practice of Management" ဟူေသာစာအုပ္ျဖစ္ၿပီး၊ အမွန္တကယ္စီမံခန္႔ခြဲမႈ၏ အေလ႔အက်င္႔ေကာင္းမ်ားကိုလည္း လက္ေတြ႔က်က် ေဖာ္ထုတ္ေရးသား ႏိုင္ခဲ႔သူျဖစ္သည္။ ကမၻာ႔ေကာ္ပိုေရး႐ွင္းႀကီးမ်ားကို အမွန္တကယ္ ထိုက္တန္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈအေၾကာင္း မိတ္ဆက္ေပးေသာ ပထမဦးဆံုးေသာ စာအုပ္တစ္အုပ္လည္း ျဖစ္သည္၊ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာ႐ွင္ Cyril Northcote Parkinson က Drucker ကို...

“ဒရက္ကာသည္ စီမံခန္႔ခြဲေရးဆိုင္ရာ ဒႆနမ်ားကို လက္ေတြ႔က်က် တီထြင္ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ႔သူ ျဖစ္သည္၊ အေမရိကန္မ်ားသည္ စီးပြားေရးတြင္ စိတ္ပါဝင္စားၾကေသာ္လည္း အေတြးအေခၚ ဒႆနေကာင္းမ်ား မ႐ွိခဲ႔၊ ဒရပ္ကာေၾကာင္႔ အေမရိကန္တို႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ၌ တိုးတက္မႈမ်ားစြာ ႐ွိလာခဲ႔ရသည္”

ဟူ၍ ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးက်ဴးခဲ႔ပါ၏။ ဒရပ္ကာ၏ ေက်ာ္ၾကားေသာ စြမ္းေဆာင္ရည္မွာ ]လက္ေတြ႔က်က်} စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင္႔ တီထြင္ဆန္းသစ္ေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈသေဘာတရားပင္ ျဖစ္သည္။

.
ေခါင္းေဆာင္မႈသည္ေမြးရာပါလား
*************************************

ေခါင္းေဆာင္မႈ အရည္အခ်င္းႏွင္႔ပတ္သက္၍ ကမၻာတြင္ တစ္ခ်ိန္က ဒီဘိတ္အႀကီးအက်ယ္ ျဖစ္ခဲ႔ဖူးသည္၊ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဘုရားသခင္အလိုက်အတိုင္း ေမြးဖြားလာသူ (ေမြးရာပါ-Born) ဟူေသာအယူအဆႏွင္႔ ေခါင္းေဆာင္ ဟူသည္မွာ ေမြးရာပါမဟုတ္၊ ေလ႔က်င္႔ယူ၍ရသည္(Not born – it is made) ဟူေသာအယူအဆႏွစ္ခု ျဖစ္သည္၊ Drucker က ေမြးရာပါဆိုသည္ကို ေစာဒကတက္ခဲ႔သူ ျဖစ္၏။ ေလ႔က်င္႔ျခင္းျဖင္႔ ရ႐ွိႏိုင္ေသာ္လည္း လူတိုင္းကိုေတာ႔ သင္ၾကားေပး၍ မရဟု ဆိုသည္၊ တြန္းအားေပးတိုင္းလည္း မရဟု ဆိုသည္၊ သို႔ေသာ္လည္း အဖြဲ႔အစည္းမ်ားစြာကိုမူ Drucker ၏ ေလ႔က်င္႔သင္ၾကား ေပးမႈျဖင္႔ အရည္အေသြးမ်ားစြာ တုိးတက္ေစခဲ႔ပါသည္၊

စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ ရည္မွန္းခ်က္႐ွိရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း MBO – Management By Objective ဟူေသာအယူအဆကို Drucker က စတင္ မိတ္ဆက္ေပးၿပီး၊ ႐ွင္သန္ဖြံ႔ၿဖိဳးေစခဲ႔ပါ၏။ ေနာက္ပိုင္း ေခတ္စားလာၿပီး MBO ႏွင္႔ Drucker ကိုတြဲ၍ သိလာခဲ႔ၾကသည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈနယ္ပယ္တြင္လည္း MBO ဟူေသာအသံုးအႏႈန္းက ေရပန္းစာလာခဲ႔၏။

“ရည္႐ြယ္ခ်က္ေတြဆိုတာ ေနရတကာတိုင္းမွာ႐ွိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု တည္ၿမဲဖို႔၊ တိုးတက္ ႀကီးပြားဖို႔အတြက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈနဲ႔ ရလဒ္ေတြက တိုက္႐ိုက္ အေရးပါေနပါတယ္”

MBO သည္ မ်ားစြာအေရးႀကီးေသာ နည္းစဥ္တစ္ခုျဖစ္လာၿပီး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတစ္ခု ေအာင္ျမင္ေစရန္ တစ္ဦးခ်င္းစီ၏ ေဆာင္႐ြက္ေပးႏိုင္မႈ စြမ္းရည္မွတဆင္႔ ရ႐ွိလာပါ၏။ သူ၏ The Practice of Management က ထပ္မံ၍ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေစမႈကို အေထာက္အပံ႔ေပးခဲ႔ျပန္ပါသည္။ လုပ္ငန္းတစ္ခု၏ အေျခအေနကို အားေကာင္း ျပတ္သားစြာ ႐ႈျမင္ႏိုင္ မႈ၊ ေဖာက္သည္မ်ားကို မည္သုိ႔မည္ပံု ဖန္တီးရယူ ေဖာ္ထုတ္ျခင္းမ်ား၊ ဦးေဆာင္သူ မန္ေနဂ်ာမ်ား၏ အခန္းက႑ကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္ ေရးသားလာခဲ႔သည္၊ ဘဝတစ္ခု၏ သြင္ျပင္လကၡဏာမ်ားအားလံုးကို စီမံခန္႔ခြဲမႈက သက္ေရာက္ပံု၊ စီမံခန္႔ခြဲ တတ္မႈမွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ဩဇာ၊ အာဏာတို႔အေၾကာင္း ေရးသားထားသည္၊

ယခင္က စီမံခန္႔ခြဲမႈသေဘာတရားတြင္ အျမတ္ေငြကို အျမင္႔မားဆံုး ရည္မွန္းခ်က္ ထား႐ွိၾကေသာ္လည္း ဒရပ္ကာ အေနျဖင္႔ အျမတ္ေငြႏွင္႔ လူ႔အရင္းအျမစ္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို ေအာင္ျမင္မႈနယ္ပယ္သို႔ေရာက္ေအာင္ မည္သုိ႔ေဆာင္႐ြက္ရမည္ ကို မီးေမာင္းထိုးျပထားသည္၊ ဒရပ္ကာက လုပ္ငန္းတစ္ခု ေအာင္ျမင္မႈရ႐ွိေရး ေသခ်ာရန္၊ အက်ိဳးအျမတ္ရ႐ွိေရး ေသခ်ာရန္ မည္ကဲ႔သုိ႔ အေကာင္းဆံုး စုဖြဲ႔ရမည္ကို ေထာက္ျပထားသည္၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ေမာင္းႏွင္မႈကို မည္သုိ႔မည္ပံု ေဆာင္႐ြက္ရမည္၊ ရည္မွန္းခ်က္ကို ေရတို၊ ေရလတ္၊ ေရ႐ွည္ မည္သုိ႔ သတ္မွတ္ထား႐ွိရမည္၊ မည္သုိ႔ ဖန္တီးေဆာင္႐ြက္ရမည္ကို ေဖာ္ျပထားခဲ႔ သည္။

စီးပြားေရးပံုစံတစ္ခု၊ စီမံခန္႔ခြဲေရးပံုစံတစ္ခုတြင္ ရည္မွန္းခ်က္ကို မည္သို႔ ျပတ္သားစြာ ထား႐ွိရမည္မွာ မ်ားစြာ အေရးႀကီးသည္ဟု Drucker က ယံုၾကည္သည္။

- ႐ွိဆဲအေျခအေန
- တီထြင္ဆန္းသစ္ႏိုင္မႈ
- စီမံခန္႔ခြဲေရးပံုစံ
- အရင္းအျမစ္မ်ား (႐ုပ္ပိုင္း+ဘ႑ာေရး)
- အလားအလာ
- မန္ေနဂ်ာမ်ား၏ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈအရည္အေသြး
- ေနာက္ပါမ်ား၏စြမ္းရည္ႏွင္႔စိတ္သေဘာထားမ်ား
- အမ်ား၏ တာဝန္ဝတåရားမ်ား

အထက္ပါ အေၾကာင္းရင္းမ်ား၏ ဆက္စပ္ပံု၊ ဝန္းက်င္တစ္ခု၏ ဖန္တီးပံု၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈပံုစံ ထုတ္ေဖာ္ပံု၊ ၎မွ တဆင္႔ အျမင္႔ဆံုးေသာရလဒ္ရ႐ွိရန္ ေဆာင္႐ြက္ပံုမ်ားကို လက္ေတြ႔ဆန္ဆန္ ေဖာ္ထုတ္ခဲ႔ပါသည္။

ေခတ္သစ္ ေကာ္ပိုေရး႐ွင္းႀကီးမ်ားတြင္ အား (၃) အားသည္ တူ႐ူလမ္းေၾကာင္းကို ေသြဖယ္ေစေသာေၾကာင္႔ ေ႐ွာင္႐ွားႏိုင္ရမည္ဟု ဆိုသည္။ အား (၃) အားမွာ...

- တိုးတက္လာေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ အထူးေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား
- ဆင္႔ကဲအုပ္ခ်ဳပ္မႈအလႊာမ်ား
- စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္႐ွိေနေသာ မတူညီသည္႔လုပ္ငန္းမ်ား၏ ကြဲျပားေသာတူ႐ူမ်ားဟူ၍ ျဖစ္သည္။ အထက္ပါအားမ်ားကို မွန္ကန္စြာ မေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ပါက ဝိေရာဓိမ်ား၊ ဆန္႔က်င္ဘက္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာမည္ဟု သတိေပးခဲ႔သည္။ ဒရပ္ကာဆိုခဲ႔ေသာ စကားတစ္ခြန္းက မွတ္သားဖြယ္ရာ ျဖစ္သည္၊

“အလယ္အလတ္တန္းမွာ႐ွိတဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲသူကို အထင္မေသးပါနဲ႔၊ စစ္သူႀကီး ဂ်င္ဂ်စ္ခန္က သူ႔လက္ေအာက္ စစ္သူႀကီးေတြဆီက ဘာကို ေမွ်ာ္လင္႔ခဲ႔ပါသလဲ၊ အလယ္အလတ္တန္းမွာ႐ွိတဲ႔ မန္ေနဂ်ာေတြ၊ ဂ်င္ဂ်စ္ခန္လက္ေအာက္က စစ္သူႀကီးေတြဟာ ေခါင္းေဆာင္လုပ္သူ အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္ေအာင္ အေျခအေနအမွန္ကို တင္ျပႏိုင္ရမယ္၊ အႀကံÓဏ္ေရာ ေပးႏိုင္ရမယ္၊ ေအာက္ေျခကို ေကာင္းေကာင္း စီမံခန္႔ခြဲထားႏိုင္ရမယ္”

အတိတ္ကာလ ႏွစ္ (၅ဝ) ခန္႔က ျမန္မာတို႔သည္ ဗဟုိဦးစီးစနစ္ျဖင္႔ ႀကီးျပင္းလာခဲ႔ၾကပါ၏။ အေပၚက အမိန္႔မေပး လွ်င္ မလုပ္တတ္ၾကသလို၊ အေပၚကမခိုင္းလွ်င္ မလႈပ္တတ္ၾကေတာ႔ပါ၊ မိမိထက္ တစ္ဆင္႔ျမင္႔ စီမံခန္႔ခြဲသူကိုလည္း အေျခအေန အမွန္ မတင္ျပရဲ၊ အႀကံÓဏ္ေပးႏိုင္စြမ္းမ႐ွိ ျဖစ္ခဲ႔ရပါ၏။ စီမံခန္႔ခြဲေရးဟူေသာ Management မွာ စီးပြားေရးတစ္ခုတည္း တြင္သာ အသံုးဝင္သည္ မဟုတ္ပါ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရးစေသာ အေထြေထြေရးရာအားလံုးတြင္ အသံုးဝင္လွေသာ ပညာရပ္ ျဖစ္ ပါ၏။ သယံဇာတအတြက္ Resource Management ၊ လူ႔အရင္းအျမစ္စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ Human Resource Management ၊ ႏိုင္ငံေရးအတြက္ Political Management ၊ စသည္ျဖင္႔ ဆိုင္ရာက႑မ်ားအတြက္ သီးျခားပံုစံ႐ွိေသာ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား ႐ွိေနပါ၏၊ အရင္းအျမစ္မ်ား ႂကြယ္ဝေသာ္လည္း စီမံခန္႔ခြဲမႈအားနည္းလွ်င္ ပလိုင္းေပါက္ႏွင္႔ ဖားေကာက္သလို သာ ျဖစ္ေနပါလိမ္႔မည္၊ |ာနဆိုင္ရာစီမံခန္႔ခြဲမ ႈDepartmental Management မွသည္ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားအဆင္႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈ Ministerial Management ဟူ၍လည္း ႐ွိပါသည္၊

မူဝါဒေကာင္းေသာ္လည္း စီမံခန္႔ခြဲမႈအားနည္းခဲ႔ပါလွ်င္ ေျပးသေလာက္ ခရီးမတြင္ႏိုင္ပါေခ်၊ စီမံခန္႔ခြဲမႈကို အဆင္႔ တိုင္းက မိမိတို႔၏အဆင္႔ႏွင္႔ ေလ်ာ္ညီစြာ ေဆာင္႐ြက္စီမံႏိုင္ၾကမွသာလွ်င္ ျမန္မာ႔အေျပာင္းအလဲ ခရီးေရာက္မည္ ျဖစ္ပါသည္၊ ထို႔ေၾကာင္႔ အားလံုးတြင္ တာဝန္အသီးသီး ႐ွိၾကပါ၏။


‌https://www.facebook.com/1980chogyi